Wie is de Ander?
De representatie van Japan in het Nederlandse televisieprogramma Wie is de Mol (2010)Publicatie kenmerken
Dit wetenschappelijk artikel (Tijdschrift voor Communicatiewetenschap) behandelt de beeldvorming van Japan, haar cultuur en bevolking in het populaire Nederlandse televisieprogramma ‘Wie is de Mol?’ uit 2010. Voortbouwend op theorieën over Oriëntalisme wijst een discoursanalyse op een evenwichtige en genuanceerde representatie van Japan. Herkenbaarheid voor de kijker komt terug in het gebruik van culturele stereotypen en oriëntalistische benaderingen, zij het vaak op creatieve wijze.
Nederlands
In 2010 nam het populaire Nederlandse televisieprogramma ‘Wie is de Mol?’ tien bekende Nederlanders mee naar Japan. Voortbouwend op theorieën over Oriëntalisme en stereotypen behandelt dit artikel de beeldvorming van Japan, haar cultuur en bevolking in het tiende seizoen van ‘Wie is de Mol?’.
Centraal in het artikel staat het bestaan en de representatie van diepgewortelde opvattingen en culturele stereotypen in Westerse cultuurproducten over niet-westerse culturen, in dit geval de economische wereldmacht Japan. Een discoursanalyse wijst op een evenwichtige en genuanceerde representatie van Japan. De noodzakelijke herkenbaarheid voor de kijker komt echter terug in het gebruik van culturele stereotypen en oriëntalistische benaderingen, zij het vaak op creatieve wijze.
Dit artikel is gebaseerd op mijn master thesis aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en kwam tot stand in samenwerking met Stijn Joye en Pieter Maeseele. Het artikel verscheen in augustus 2012 in het Nederlandse peer-reviewed Tijdschrift voor Communicatiewetenschap (40:3).
Keywords: Japan, media representatie, Oriëntalisme, Otherness, populaire media, stereotypen, televisie

English
In 2010, the popular Dutch reality television show ‘Wie is de Mol?’ took ten Dutch celebrities to Japan. Building on theory about Orientalism and applying discourse analysis, this article explores the representation of Japan, its culture and people as portrayed in the show.
The study illustrates that the programme provides a fairly balanced and nuanced depiction of Japan. However, the show does largely follow the Orientalist representational paradigm of depicting Japan, as the programme needs to provide images and narratives that are recognizable to Dutch viewers of whom most are not familiar with Japan. Stereotypes and clichés are therefore used, but often in innovative and playful ways.
This journal paper is based on my master thesis at the Erasmus University Rotterdam and was written together with Stijn Joye and Pieter Maeseele. The paper was published in August 2012 in the Dutch peer-reviewed Tijdschrift voor Communicatiewetenschap (40:3).
Keywords: cultural stereotypes, Japan, media representations, Orientalism, Otherness, popular media, representation, television
